Заработная плата ў "канверце". Спрабуючы падмануць дзяржава, караеш сябе.

Тое, што сёння здаецца выгадай, заўтра можа абярнуцца стратай. Як паказала практыка, у камерцыйных структурах даволі часта выплачваецца так званая зарплата ў "канвертах". 

Не толькі кіраўнікам арганізацый, але і ўсім грамадзянам неабходна ведаць, што афармленне працоўных адносін з'яўляецца абавязковай умовай, якое гарантуе сацыяльную абароненасць работніка. Работнік не павінен згаджацца на працу без азнаямлення з загадам аб прыёме яго на працу, без чытання працоўнага дагавора, у якім вызначаны ўмовы і гарантыі выканання ім працоўных абавязкаў. 

Работнікі, якія атрымліваюць заработную плату ў "канвертах", з якой не ўтрыманы і не пералічаныя абавязковыя страхавыя ўзносы ў бюджэт дзяржаўнага пазабюджэтнага фонду сацыяльнай абароны насельніцтва (далей – бюджэт фонду), губляюць сацыяльную абароненасць: дапамогі па часовай непрацаздольнасці, пенсіі, іншыя сацыяльныя выплаты будуць вылічаныя зыходзячы з афіцыйнай, адлюстраванай у бухгалтарскім уліку прадпрыемства, заработнай платы.

Бывае і такое, што людзі і зусім працуюць нелегальна (без заключэння працоўнага альбо грамадзянска-прававога дагавора). Пры гэтым час працы ў такіх наймальнікаў не ўключаецца ў працоўны стаж работнікаў. Згаджаючыся працаваць падобным чынам, яны рызыкуюць застацца зусім без грошай. Схема простая: вам абяцаюць высокую заработную плату пры ўмове, што значная частка яе будзе выплачвацца ў "канверце", вы працуеце, а калі прыходзіць час разліку, замест абяцанага атрымліваеце значна меншую суму заработнай платы, калі наогул яе атрымліваеце. Даказаць, што-небудзь практычна немагчыма: вуснае пагадненне-яно і ёсць вуснае пагадненне. Менавіта для абароны правоў работніка дзяржава патрабуе абавязковага афармлення працоўных адносін, няхай гэта будзе салідная арганізацыя, разавая праца па грамадзянска-прававой дамове або праца ў індывідуальнага прадпрымальніка. Пры гэтым гарантыі і кампенсацыі, на якія можа разлічваць работнік паводле Працоўнага кодэксу Рэспублікі Беларусь, яго правы на працоўны і сацыяльны адпачынак (па цяжарнасці і родах; у сувязі з навучаннем без адрыву ад вытворчасці і т. д.) могуць быць рэалізаваны ім толькі пры заключэнні з наймальнікам працоўнага дагавора.

Кожнаму грамадзяніну неабходна памятаць аб тым, што прыходзіць час і наступае пенсійны ўзрост, калі востра паўстае пытанне аб стажы і заробку, з якога вылічваецца пенсія. У адпаведнасці з Законам Рэспублікі Беларусь "Аб пенсійным забеспячэнні" памер пенсіі вызначаецца працягласцю страхавога стажу і велічынёй заробку.

У страхавой стаж залічваюцца перыяды работы, прадпрымальніцкай, творчай і іншай дзейнасці пры ўмове, што на працягу гэтых перыядаў ажыццяўлялася выплата абавязковых страхавых узносаў у бюджэт фонду згодна з заканадаўствам аб дзяржаўным сацыяльным страхаванні. Ўлічваецца памер фактычнага заробку, з якога выплачаны ўнёскі. Сумы заработнай платы, якія выплачваюцца ў «канвертах», не ўлічваюцца для прызначэння пенсій і перыяд працы, калі не былі афіцыйна аформленыя працоўныя адносіны, таксама не пацвярджае страхавы стаж.

У адпаведнасць з Законам Рэспублікі Беларусь ад 26 мая 2021 г. № 112-З " аб змяненні кодэксаў па пытаннях крымінальнай адказнасці з 19 чэрвеня 2021 года ўведзена крымінальная адказнасць наймальнікаў за ўхіленне ад налічэння і выплаты абавязковых страхавых узносаў артыкулам 2433  Крымінальнага кодэкса Рэспублікі Беларусь.

Крымінальная адказнасць прадугледжана выключна за даказаныя наўмысныя дзеянні, звязаныя з нявыплатай абавязковых страхавых узносаў у бюджэт Фонду, пры ўмове, што сума нявыплачаных плацяжоў перавышае буйны памер - 2,5 тыс.базавых велічынь (у цяперашні час гэта складае 80,0 тысяч рублёў).

Службовыя асобы арганізацый, якія налічваюць абавязковыя страхавыя ўзносы на ўсе выплаты працуючым у адпаведнасці з заканадаўствам, але не пералічваюць іх у бюджэт фонду ва ўстаноўленыя тэрміны, нясуць адміністрацыйную адказнасць па арт. 12.15 Кодэкса Рэспублікі Беларусь аб адміністрацыйных правапарушэннях.

Бераставіцкі раенны аддзел Гродзенскага абласнога ўпраўлення Фонду сацыяльнай абароны насельніцтва