Заработная плата ў "канверце". Давайце аб сваім будучыні задумаемся ўжо сёння!

Дзяржаўнае сацыяльнае страхаванне ўяўляе сабой сістэму пенсій, дапамог і іншых выплат грамадзянам Рэспублікі Беларусь, замежным грамадзянам і асобам без грамадзянства за кошт сродкаў дзяржаўнага пазабюджэтнага фонду сацыяльнай абароны насельніцтва Рэспублікі Беларусь.

Права на выплаты па дзяржаўнаму сацыяльнаму страхаванню набываецца ў залежнасці ад выплаты узносаў на дзяржаўнае сацыяльнае страхаванне ў бюджэт дзяржаўнага пазабюджэтнага фонду сацыяльнай абароны насельніцтва Рэспублікі Беларусь (далей – бюджэт фонду).

 Да выплат па дзяржаўнаму сацыяльнаму страхаванню ставяцца:

-хвароба і часовая непрацаздольнасць;

-цяжарнасць і роды;

- нараджэнне дзіцяці, догляд за дзіцем ва ўзросце да трох гадоў;

- інваліднасць;

- дасягненне пенсійнага ўзросту;

- страта карміцеля;

- смерць застрахаванай або члена яго сям'і.

Разам з тым да гэтага часу застаецца актуальнай праблема, калі заработная плата выплачваецца работнікам «ў канверце» і не адлюстроўваецца ў бухгалтарскім уліку арганізацый. Нярэдка фактычная заработная плата некаторых работнікаў камерцыйных арганізацый значна вышэйшая за тую, якая адлюстравана ў бухгалтарскіх дакументах, а розніца ў суме выплачваецца «ў канверце».

Выплачваючы заработную плату "ў канверце", кіраўнікі арганізацый фактычна сыходзяць ад адлічэнняў у бюджэт фонду. Аднак варта памятаць, што падман дзяржавы часам абыходзіцца дорага. 

Матывуючы работніка пагадзіцца на выплату заработнай платы» ў канверце", наймальнік замоўчвае, што працаўнік губляе сацыяльную абароненасць. Грамадзянін, які згаджаецца на працу без заключэння з ім працоўнага дагавора і адпаведна на атрыманне заработнай платы "ў канверце", павінен разумець, што ён пазбаўляе сябе права на атрыманне выплат па дзяржаўнаму сацыяльнаму страхаванню.

Таксама варта ведаць, што ў адпаведнасці з артыкулам 51 Закона Рэспублікі Беларусь «Аб пенсійным забеспячэнні» ў стаж працы для налічэння працоўнай пенсіі па ўзросту залічваюцца перыяды работы, прадпрымальніцкай, творчай і іншай дзейнасці пры ўмове, што на працягу гэтых перыядаў ажыццяўлялася выплата абавязковых страхавых узносаў у бюджэт фонду згодна з заканадаўствам аб дзяржаўным сацыяльным страхаванні.

У адпаведнасці з Законам Рэспублікі Беларусь ад 26 мая 2021 г. № 112-З " аб змяненні кодэксаў па пытаннях крымінальнай адказнасці з 19 чэрвеня 2021 года ўведзена крымінальная адказнасць наймальнікаў за ўхіленне ад налічэння і выплаты абавязковых страхавых узносаў артыкулам 243³ Крымінальнага кодэкса Рэспублікі Беларусь. 

Крымінальная адказнасць прадугледжана выключна за даказаныя наўмысныя дзеянні, звязаныя з нявыплатай абавязковых страхавых узносаў у бюджэт Фонду, пры ўмове, што сума нявыплачаных плацяжоў перавышае буйны памер - 2,5 тыс.базавых велічынь (у цяперашні час гэта складае 80,0 тысяч рублёў).

Службовыя асобы арганізацый, якія налічваюць абавязковыя страхавыя ўзносы на ўсе выплаты працуючым у адпаведнасці з заканадаўствам, але не пералічваюць іх у бюджэт фонду ва ўстаноўленыя тэрміны, нясуць адміністрацыйную адказнасць па арт. 12.15 Кодэкса Рэспублікі Беларусь аб адміністрацыйных правапарушэннях.