За выплату заработнай платы «ў канверце" ўведзена крымінальная адказнасць

Згодна з Законам Рэспублікі Беларусь "Аб пенсійным забеспячэнні" права на пенсію і яе памер напрамую залежыць ад памеру і паўнаты выплаты абавязковых страхавых узносаў у бюджэт Фонду сацыяльнай абароны насельніцтва Рэспублікі Беларусь (далей – унёскі ў бюджэт фонду) працадаўцамі за працуючых грамадзян.

Праца фонду і яго тэрытарыяльных органаў накіравана на кантроль за паўнатой выплаты ўзносаў у бюджэт фонду і прыняцця мер па яе спагнанню.

Нягледзячы на прынятыя меры, шэраг арганізацый дапускае нявыплату (няпоўную выплату) узносаў у бюджэт фонду.

Работнік не можа несці рызыкі, звязаныя з неплацежаздольнасцю наймальніка. Але ў названых арганізацыях фактычна цяжар рызыкі прадпрымальніцкай дзейнасці пераразмяркоўваецца на работніка ў выглядзе нявыплаты страхавых узносаў, узносаў на прафесійнае пенсійнае страхаванне ў бюджэт фонду.

Яшчэ адной негатыўнай складнікам з'яўляецца таксама выплата заработнай платы «ў канвертах», якая, пасля, прыводзіць да ўхілення і па налічэнні і выплаце страхавых узносаў у бюджэт фонду.

Дадзеная сітуацыя не ўзгадняецца з канстытуцыйна абвешчаным сацыяльным прынцыпам нашай дзяржавы, пазбаўляе законных правоў грамадзян на фарміраванне іх страхавога стажу, неабходнага для прызначэння пенсіі. Права на працоўную пенсію абумоўлена выплатай узносаў у бюджэт фонду. Памер пенсіі залежыць ад працягласці стажу працы і велічыні заробку, з якога выплачаны страхавыя ўзносы.

Прыцягненне да адміністрацыйнай адказнасці само па сабе не мае правааднўленнай функцыі, многія плацельшчыкі ўзносаў нават пасля выплаты штрафаў працягваюць парушаць заканадаўства аб тэрмінах і памерах іх выплаты. У сувязі з гэтым неабходная абарона цікавасці работнікаў у грамадзянскім парадку з выкарыстаннем такога дзейснага механізму як права прыцягнення да крымінальнай адказнасці грамадзян за наўмысныя дзеянні ў частцы ўхілення ад выплаты узносаў у бюджэт дзяржаўнага пазабюджэтнага фонду сацыяльнай абароны насельніцтва Міністэрства працы і сацыяльнай абароны.

Законам Рэспублікі Беларусь ад 26 мая №112-З "аб змене кодэксаў па пытаннях крымінальнай адказнасці" ўведзена крымінальная адказнасць за ўхіленне ад выплаты страхавых узносаў (артыкул 2433 Крымінальнага кодэкса). Змены ўступілі ў сілу з 19 чэрвеня 2021 года.

Узмацненне жорсткасці адказнасці наймальнікаў за выплату зарплаты «ў канверце " ініцыявана Камітэтам дзяржкантролю і абумоўлена недастатковасцю мер адміністрацыйнага ўздзеяння ў барацьбе з гэтай негатыўнай з'явай. Выплачваючы зарплату без адлюстравання ва ўліку, наймальнік прычыняе шкоду не толькі дзяржаве, але і работнікам (пачынаючы ад адсутнасці ў іх гарантый атрымання абумоўленага заробку і заканчваючы несправядлівым памерам будучай пенсіі, пазбаўленнем іншых сацыяльных выплат).

Лічым, што ўвядзенне крымінальнай адказнасці за ўхіленне ад налічэння і выплаты узносаў у бюджэт фонду будзе з'яўляцца істотнай і жахлівай мерай ўздзеяння на нядобрасумленных плацельшчыкаў і ў далейшым прывядзе да памяншэння практыкі выплаты заработнай платы «ў канвертах».

Бераставіцкі раенны аддзел Гродзенскага абласнога ўпраўлення Фонду сацыяльнай абароны насельніцтва